Стоунхендж

Стоунхендж (ағыл. Stonehenge, аспа тастар) — Британ аралдарында орналасқан, ертеде салынған ғимарат үлгісі.

Сондай-ақ, қараңыз

Пішіні домалаққа немесе сопаққа ұқсайтын, әдетте диаметрі 20 метрден кем емес үлкен тастардан тұрады. Ішкі компоненттеріне порталды ғимараттар, ағаш шеңберлер, тас үйінділері мен монолиттер, құдықтар, орталық қорғандар және т,б жатады.

Құрылымы

Суреттегі Стоунхенджтің жоспары:

  • 1—Алтарь, Уэльстен әкелінген құмдақ тас.
  • 2-3—бейітсіз қорғандар
  • 4—4,9 метр ұзындықтағы құлаған тас(Slaughter Stone — эшафот)
  • 5—Өкше секілді тастар (Heel Stone)
  • 6—екі вертикал орналасқан тастар
  • 7—шұңқыр
  • 8—ішкі дуал
  • 9—сыртқы дуал
  • 10—параллель орналасқан дуалдар
  • 11—30 шұңқырдан тұратын сақина
  • 12—кішкене 30 шұңқырдан тұратын сақина
  • 13—56 шұңқырдан тұратын тұратын Обри қуысы(Aubrey holes)
  • 14—Кіші оңтүстік есік

Сұр түспен құмдақ тастар, көкшіл түспен көкшіл тастар (bluestone) белгіленген. Бұл тастар Стоунхенджтен 380 км қашықтықта орныласқан Шығыс Уэльстен әкелінуі мүмкін.

Стоунхендж толықтай алғанда 82 үлкен тастардан, салмағы 25 тонна болатын 30 тас блоктардан және салмағы 50 тоннаға жететін трилит деп аталатын 5 тастан тұрады. Бұл тастарды әйгілі геолог Х. Томас зерттеп, олардың осы жерден 320 км алыста жатқан Оңтүстік Уэльстен әкелінгені туралы деректер айқан.

30 құмдақ тас диаметрі 33 метрлік шеңбер құрайды. Олардың биіктігі 4,1м, ені 2,1м және салмақтар 25 тонна. Олардың үстіне ұзындығы 3,2 м, ені 1 м және 0,8 м тастар қойылған. Бұлар жер деңгейінен 4,9 м биіктікте жатыр. 13 ішкі доғаның үстіндегі тастар сақталған.

Шеңбердің шетінде салмағы 50 тонна келетін трилит тастар симметриялы орналасқан. Олардың ең кіші жұбының биіктігі 6 м, ал кейінгісі сәл үлкенірек, ең үлкен трилиттердің биіктігі 7,3 м.XIX ғасырға дейін екі ғана трилит сақталған еді, XX ғасырдың бірінші жартысында бір трилит қалпына келтіріліп, комплекстің солтүстік- батыс бейнесі біраз өзгеді.

Қалпына келтіру жұмыстары 1901-1965жж жүргізіліп, үлкен сынға алынды. Кристофер Чайппиндэйл мен антропологтардың айтуынша барлық тастарға қандайда бір зақым келген.

Зерттелуі

Ертеректе ғалымдар бұл құрылысты б.з.д 2000 жылдардағы Британияда тұрған тайпалар Күн мен Айды бақылау үшін салды деп ойлады.

Ал жақын арада өткен зерттеулер нәтижесі бойынша адамдар бұл аймақтарда б.з.д 7200 жылдарынан бастап тіршілік еткен. Қазіргі археологтардың ойынша бұл ғимараттың құрылысы б.з,д 2300 және 1900 жылдар аралығында жүрген және құрылыс 3 бөлімнен тұрған. Ол бөлімдер:

  • 1 бөлім — басты орлар мен дуалдарының құрылысы. Құрылыстың астында бұғылардың мүйізлері табылды. Радиокөміртекті әдістің көмегімен анықталған соңғы дата б.з.д 3020-2910 жылдар аралығы.
  • 2 бөлім —екінші реттік орларды қазу, ағаш құрылыстарды және Обри шұңқырларының салынуы.
  • 3 бөлім —Үлкен көкшіл тастарды сақина тәрізді етіп орналастыру. Белгіленген датасы б.з.д 2440-2100 жылдар аралығы.

Стоунхенджтің маңызы

Аңыздар бойынша Стоунхенджті Мерлинмен байланыстырады.

XVII ғасырдың ортасында ағылшын архитекторы Иного Джонс бұл ғимаратты римдіктер салған деген ойда болды.

Ал біреулер бұл жерді ерте сенімдегі королева Боадицеидің моласы деп ойлады.

1666 жылы Джон Обри бұл ғимаратты ежелгі бриттер салды деп жорамалдады.

Сол секілді ортағасырлық ғалымдар бұны швейцарлар немесе немістер салды деп топшылады.

XIX ғасырдың басында Стоунхэндж друидтардың қасиетті жері ретін қаралды. 1740 жылы Уильям Стакли "Стоунхендж: британдық друидтердің храмы" атты кітабын шығарған еді.

Стаклидің кезінде Стоунхенджте адамдар от жағумен қоймай, өздерімен сувенир ретінде бір зат болсын әкеткісі келді.

Осылайша 1797 жылы бір трилитон құлады. Бұл әрекет ғалымдарды оятқандай болды.

1802 жылы Уильям Каннингтон зерттеулер жүргізгенімен, сәтсіз болды. 1810 жылы зерттеулер де сәтсіз болды.

1995 жылдары доктор Россо Клиэло басқарған зерртеушілердің басты табыстары—олар ғимараттардың анық хронологиясын есептеді.

Stonehenge Riverside Archaeological Projec Шеффилд қаласындағы археология Университетінің профессоры Майк Паркер Персон айтуынша Стоунхендж, б.з.д 3000 жылдан бері өмір сүрген Англия тұрғындарының моласы болған. Олай айтуға қазба кездерінде табылған б.з.д 780-410 жас жігіттің қаңқасы негіз бола алады.

Белгілі астроном Фред Хойл Стоунхенджтің барлық геометриялық заңдылықтарын зерттеп, бұл құрылысты салған адамдардың Айдың нақ орбитальды периодын және ашық күндердің ұзақтығын білгендігін тұжырымдаған.

Бұл ғимарат 1986 жылы ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік Мұрасына енгізілген.

Фильмография

  • д/ф «Тарих сырлары. Стоунхендж туралы шындық» (AETN International және КП Продакшн, 2010)
  • д/ф «Теңдесіз геометрия. Жұмбақ бабалардың сырлары» (ағылш. Genius and Geometry. Traсes of Our Enigmatiс Anсestors) (реж. Рональд Вауган, 2010)

Дереккөздер

1. https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%BE%D1%83%D0%BD%D1%85%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B6

2. https://en.wikipedia.org/wiki/Stonehenge

Пікір жариялауға
Кеңестер
James Brothers
16 September 2016
You don't HAVE to pay. There is a footpath that takes you along the side of the fenced area. Not quite as close as the ticketed walk & doesn't include the audio guide but still...
Helen Whitten
11 October 2014
You can walk to the henge for free. If the entrance fee prevents you from visiting, the henge is 1.4 miles from the visitor centre. The view is more restricted then paying visitors but still worth it.
Vivian Li
11 October 2012
Don't bottleneck at the beginning. Once you move in a little people disperse so you won't have to wait forever to take a picture. However the best (or closest) views are in the first 1/4 or 1/3
Andrew C
4 September 2018
Really amazing site... incredible sight to see and hear theories about all aspects of it, as you walk around it on guided path + come early or late for less crowds!!!
Mark Gouldsmith
11 November 2016
To get the most of it, go into the museum and also listen to the audio tour. The official app includes it. Don't try to sneak in or you will kindly get escorted out, saw it happen!
Olly Stedall
9 July 2016
Either (A) Don't pay & walk from visitor's centre to view it from behind the fence, or (B) Pay 4 full tour that gets you inside circle & tells you the full history. Waste of money to pay & skip tour.
Stonehenge Cottages

$189 бастап

Fairlawn House

$124 бастап

Holiday Inn Salisbury-Stonehenge

$131 бастап

Rollestone Manor

$116 бастап

Stonehenge Inn & Carvery

$76 бастап

The Stones Hotel

$166 бастап

Ұсынылатын жақын көрікті

Барлығын көру Барлығын көру
Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Bluestonehenge

'Bluestonehenge' or 'Bluehenge' is a prehistoric henge and stone

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Old Sarum

Old Sarum is the site of the earliest settlement of Salisbury, in

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Salisbury Cathedral

Salisbury Cathedral is an Anglican cathedral in Salisbury, England,

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Longford Castle

Longford Castle is located on the banks of the River Avon south of

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Adam's Grave

Adam's Grave is a Neolithic long barrow that was located in Wiltshire,

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Hill figure

A hill figure is a large visual representation created by cutting into

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Devizes Castle

Devizes Castle was in the town of Devizes, Wiltshire, England (grid

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Fonthill Abbey

Fonthill Abbey — also known as Beckford's Folly — was a large Got

Ұқсас туристік аттракциондар

Барлығын көру Барлығын көру
Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Mesa Verde National Park

Mesa Verde National Park is a U.S. National Park and UNESCO World

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Mammoth Cave National Park

Mammoth Cave National Park is a U.S. National Park in central

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Studley Royal Park

Studley Royal Park is a park containing, and developed around, the

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
St Augustine's Abbey

St Augustine's Abbey was a Benedictine abbey in Canterbury, Kent,

Қалаулылар қосу
Мен осында болдым
Аралады
Cahokia

Cahokia [[[:Шаблон:IPA]]] is the site of an ancient Native Ameri

Барлық ұқсас орындарды қараңыз